تأثیر کاربرد نیتروژن بر مقاومت نسبی نهال‎های پسته به تنش شوری

به منظور ارزیابی تأثیر نیتروژن بر مقاومت نسبی نهال‎های پسته (رقم بادامی زرند) به تنش شوری، آزمایش گلخانه‎ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. تیمارها شامل پنج سطح نیتروژن (0، 30، 60، 90 و 120 میلی‎گرم نیتروژن در کیلوگرم خاک از منبع اوره) و شش سطح شوری (0، 600، 1200، 1800، 2400 و 3000 میلی‎گرم کلرید سدیم در کیلوگرم خاک) بودند. نتایج نشان داد که افزایش شوری منجر به کاهش معنی‎دار وزن تر و خشک برگ، ساقه، ریشه، سطح برگ، ارتفاع ساقه، تعداد برگ و وزن خشک اندام هوایی گردید ولی تأثیر معنی‎داری بر نسبت وزن خشک شاخسار به ریشه نداشت. هم‎چنین نتایج نشان داد که کاربرد نیتروژن باعث کاهش وزن تر و خشک برگ، ساقه، ریشه، سطح برگ و ارتفاع ساقه نهال‎های پسته گردید اما تأثیر معنی‎داری بر نسبت وزن خشک شاخسار به ریشه نداشت. با افزایش شوری غلظت پرولین کاهش و میزان قندهای احیا کننده افزایش یافت. در صورتی که با افزایش نیتروژن غلظت پرولین افزایش و میزان قندهای احیا کننده تحت تأثیر قرار نگرفت. تنش شوری غلظت کلر و سدیم شاخسار و ریشه را افزایش داد اما موجب کاهش جذب نیتروژن شاخسار و فسفر، روی، آهن، مس، منگنز، پتاسیم، کلسیم و منیزیم شاخسار و ریشه گردید. کاربرد نیتروژن تأثیر معنی‎داری بر غلظت کلر شاخسار و ریشه و هم‎چنین جذب نیتروژن شاخسار، آهن و منگنز شاخسار و ریشه، روی، مس، کلسیم و منیزیم ریشه نهال‎های پسته نداشت. هم‎چنین کاربرد نیتروژن جذب فسفر شاخسار و ریشه، جذب روی و منیزیم شاخسار، جذب پتاسیم ریشه را کاهش داده ولی باعث افزایش جذب مس و پتاسیم شاخسار، غلظت سدیم شاخسار و ریشه گردید. معادله‎های رگرسیونی محاسبه شده میان رشد نسبی برگ، ساقه و ریشه نهال‎های پسته با قابلیت هدایت الکتریکی، نسبت جذبی سدیم و غلظت کلر و سدیم در عصاره اشباع خاک نشان داد که با افزایش پارامترهای خاکی، رشد نسبی برگ، ساقه و ریشه کاهش پیدا کرد. با توجه به این نتایج می‎توان گفت کاربرد نیتروژن به تنهایی تقریباً در بهبود رشد گیاه پسته در شرایط شور تأثیری نداشت.